یاغی گری و کودتای محمد مصدق علیه حکومت قانونی کشور .

خور از خورشید رویت شرم دارد
مه نو ز ابرویت آزرم دارد
به شهر و کوه و صحرا هر که بینی
زبان دل به ذکرت گرم دارد
 

وقتی مصدق در چهارچوب اهداف خود که می خواست به بهانه ی ملی شدن نفت، پادشاهی پهلوی را بر اندازد، دست به ترفندهای غیر قانونی مختلف زد
که آخرینشان چاپ محرمانه اسکناس و برگزاری غیر قانونی رفرندام برای انحلال مجلیسین بود.

اما علیرغم هشدار دوستانه و خیرخواهانه ی دوستان مصدق نسبت به غیر قانونی بودن رفراندم، او به عمل غیر قانونی اش اصرار ورزید و با اجرا گذاشتن رفراندم غیر قانونی، مجلسین را منحل کرد. و وقتی نتیجه ی رفراندم را به اطلاع شاه رسانید تا فرمان انتخابات را صادر کنند.

شاه این عمل او را غیر قانونی دانست و حکم بر عزلش داد.

اما او به فرمان شاه تمکین نکرد و آورنده حکم را دستگیر کرد و از دستور قانونی شاه سرپیچی و یاغی گری را پیشه کرد.

فردای این سرپیچی و یاغی گری دستور داد تا مجسمه های رضا شاه را پایین بیاورند.

دکتر سنجاجی می گوید:

" نزد ایشان (دکتر مصدق) بودم و ایشان دستوری به من دادند که بروید و با احزاب صحبت کنید و مجسمه ها را پایین بیاورید. بنده به حزب ایران رفتم. به خلیل ملکی تلفن کردم که او آمد. به حزب مردم ایران و پان ایرانیستها و بعضی از بازاریها تلفن کردم که آنها هم آمدند و عده ای را برای اجرای آن امر فرستادم . . . ولی باید انصاف بدهم که خلیل ملکی گفت:

این کار درستی نیست. خود من هم شب به مصدق گفتم که این کار درستی نبود. . . "

اما مصدق السلطنه به همین هم قانع نشد و تصمیم گرفت ماهیت ضد پادشاهی پهلوی خودش را هر چه بیشتر در پیشگاه تاریخ و ملت ایران عیان تر کند.

برگزاری رفراندمی دیگر

موحد می نویسید:

" مصدق پیش از ملاقات با هندرسن (سفير آمريکا در تهران) بر آن بود که به تشکیل شورای سلطنت اکتفا کند . . .پس از گفتگو با هندرسن نظر مصدق عوض شد و تصمیم بر آن گرفت که کار را یکسره کند و مسئله عزل محمد رضا شاه و انقراض سلطنت خاندان پهلوی را از راه رفراندم به اتمام رساند."

حال با این توضیحات کوتاه اجازه داریم با صراحت بگوییم که مصدق در 25 امرداد ماه سال 32 کودتا کرد و یاغی گری را پیش گرفت؟

و اجازه داریم با صراحت بنویسیم که مصدق می خواست سلطنت پهلوی را براندازد و ملی کردن نفت بهانه ای بیش نبوده است؟

امضا . محفوظ